- Nội dung 1: bài học đường đời đầu tiên
1.Bức chân dung tự hoạ của Dế Mèn :
- Hình dáng :
– Càng : mẫm bóng
– Vuốt: cứng, nhọn hoắt, đạp phành phạch
– Cánh: áo dài chấm đuôi
– Đầu to, nổi từng tảng
– Răng đen nhánh, nhai ngoàm ngoạp
– Râu dài, uốn cong
=> Chàng dế thanh niên cường
tráng rất khoẻ, đầy sức sống, tự tin, yêu đời, đẹp trai.
- Hành động :
– Đi đứng oai vệ, làm điệu, nhún chân, rung đùi.
– Quát mấy chị Cào Cào, đá ghẹo anh Gọng Vó …
=> Quá kiêu căng, hợm hĩnh, đáng bực mình mà không tự biết mình.
- Bài học đường đời đầu tiên :
- Thái độ hành động của Mèn đối với dế Choắt và chị Cốc
– Dế mèn kẻ cả coi thường , tàn nhẫn với dế choắt.
– Mèn nghịch ranh trêu chị cốc và hả hê về trò đùa tai quái của mình.
– Mèn sợ hãi khi nghe tiếng chị cốc mổ dế choắt
– Mèn bàng hoàng ngơ ngẩn vì hậu quả khôn lường.
– Mèn hốt hoảng lo sợ bất ngờ trước cái chết của dế choắt.
– Mèn ân hận sàm hối chân thành đứng lặng giờ lâu trước mồ dế choắt nghĩ về bài học đường đời đầu tiên .
- Bài học đường đời đầu tiên của Mèn.
– Bài học đường đồi đầu tiên của Mèn chính là lời khuyên của dế Choắt
– Bài học đó là sự ngu xuẩn, tính kiêu ngạo đã dẫn đến tội ác “ ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình.
- Nội dung 2: Sông nước Cà Mau
- Cảnh sông ngòi kênh rạch ở đây được tác giả miêu tả như thế nào? Nêu ý nghĩa của văn bản?
1 / Cảnh sông ngòi, kênh rạch Cà Mau:
– Cách gọi tên mang màu sắc địa phương, đặc điểm thiên nhiên: chà là, cái keo, bảy háp, rạch mái giầm, kênh bọ mắt, kênh ba khía…
– Thiên nhiên hoang dã, phong phú
III. Ý nghĩa
Sông nước Cà Mau là một đoạn trích độc đáo và hấp dẫn thể hiện sự am hiểu , tấm lòng gắn bó của nhà văn Đoàn Giỏi với thiên nhiên và con người vùng đất Cà Mau.
III. Nội dung 3: Bức tranh của em gái tôi
- Diễn biến tâm trạng của người anh trong truyện ngắn bức tranh của em gái tôi được miêu tả như thế nào? 2. Nêu ý nghĩa của truyện bức tranh của em gái tôi. ?
1.Diễn biến tâm trạng của nhân vật người anh.
- Thái độ thường ngày đối với em gái:
– Trong cuộc sống hàng ngày , người anh coi thường em , bực bội, luôn theo dõi việc làm của em.
– Thái độ kẻ cả của người được làm anh.
- Khi tài năng của Mèo được phát triển:
– Bố mẹ,chú Tiến Lê rất ngạc nhiên vui mừng , xúc động trước tài năng hội hoạ của Kiều Phương
– Riêng người anh : cảm thấy buồn , thất vọng về bản thân, người anh ghen tuông, đố kị, mặc cảm, tự ti hay gắt gỏng với em. Lén xem tranh thầm cảm phục tài năng của em.
- Tâm trạng của người anh đứng trước bức tranh đoạt giải:
– Bức tranh của kiều phương vẽ chinh anh trai.
– Nhìn bức tranh người anh giật mình sững sờ đi từ ngạc nhiên đến hãnh diện rồi xấu hổ.
– Người em đã vẽ chân dung người anh bằng lòng mong ước, bằng tình yêu, lòng nhân hậu, tin tưởng, giàu bản chất tốt đẹp của anh trai mình
– Người anh đáng trách nhưng cũng đáng cảm thông vì đã hối hận, đã ray rứt và nhất là lúc nhận ra tài năng và lòng nhân hậu của em, người anh sẽ sữa mình, vươn len, sống tốt đẹp hơn.
Y nghĩa:
Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét, đố kị.